Ambities & speerpunten
Doelen, prestaties & nieuwe ontwikkelingen
Risico's
Financiën
Verbonden partijen

Doelen & Prestaties

Doelstellingen

1. Op slimme, duurzame en innovatieve wijze bereikbaar zijn voor bewoners, bedrijven en bezoekers

Omschrijving

De in de Structuurvisie 2030 (Buitenstad) genoemde ambities zijn in de Verkeersvisie 2016-2030 voor het onderdeel mobiliteit uitgewerkt in vier kernopgaven. Daarnaast is de gemeente Apeldoorn meerderheidsaandeelhouder van de NV luchthaven Teuge.

De doelstelling heeft vijf subdoelen:

1.1 Fietsstad: meer ruimte voor de fiets.

1.2 Transitie van aanbodgericht naar vraaggericht en efficiënt openbaar vervoer.

1.3 Beter en veilig gebruik van de infrastructuur.

1.4 Duurzame innovatie.

1.5 Ontwikkeling luchthaven Teuge.

1.1 Fietsstad

Het gebruik van de fiets heeft veel voordelen. Door meer ruimte aan de fiets te geven, verbetert de bereikbaarheid op een duurzame manier. Maar het is ook goed voor de gezondheid en welzijn. We stimuleren het gebruik van de fiets in voor- en natransport, willen snellere en directere fietsroutes, door de stad en in verbinding met buitengebied en omliggende gemeenten. En dat natuurlijk op een veilige manier voor iedereen (steronderwerp 3.1 Verkeersvisie)

1.2 Transitie van aanbodgericht naar vraaggericht en efficiënt openbaar vervoer

Samen met externe partners (Provincie Gelderland, Cleantech Regio en Syntus) wordt gewerkt aan de transitie naar een nieuw openbaar vervoerssysteem. Gezocht wordt naar nieuwe vormen van vervoer en is er ruimte voor innovatieve ontwikkelingen op dit gebied. Inzet van Apeldoorn is om hierbij zoveel mogelijk in te zetten op een duurzaam openbaar vervoer met emissieloze voertuigen. Dit biedt kansen voor de binnenstad omdat op dit moment door de concentratie van buslijnen leefbaarheidsproblemen worden ervaren. Daarnaast kan de impact door de hoeveelheid en grootte van de lijnbussen op de beleving en inrichting van de openbare ruimte worden verminderd door het vervoer meer op de vraag af te stemmen. Ook belangrijk voor deze doelstelling zijn de versterking van OV knooppunten en het benutten van nieuwe kansen, zoals bij recreatie en evenementenstromen.

1.3 Beter en veilig gebruik van de infrastructuur

Er wordt ingezet op een verbeterde bereikbaarheid en veiligheid van de gemeente Apeldoorn als geheel, de binnenstad en de omliggende wijken. Het gaat daarbij om het verbeteren van de doorstroming, gebruiksvriendelijker en veiliger maken van de hoofdwegen en de aansluiting op de regionale en landelijke hoofdwegen. Ook valt hieronder het actualiseren van de parkeernormen en het gebruiksvriendelijker maken van het parkeren. Met name in de binnenstad worden de parkeerfaciliteiten geoptimaliseerd en er is nieuw parkeerbeleid geformuleerd om o.a. duurzame ontwikkelingen te faciliteren.

1.4 Duurzame innovatie

Duurzame Mobiliteit en de ontwikkeling van elektrisch rijden worden gefaciliteerd om in te kunnen spelen op de toekomstige (mobiliteits-)ontwikkelingen. Dit biedt kansen voor een meer efficiënte verkeersafwikkeling en een transitie naar emissieloze voertuigen voor de gemeente Apeldoorn als geheel, de binnenstad en de omliggende wijken. Elektrisch rijden, mobiliteitsmanagement en experimenten staan hierin centraal.

1.5 Ontwikkeling luchthaven Teuge.

De luchthaven genereert werkgelegenheid en draagt bij aan het economisch en toeristisch klimaat. De ontwikkeling is gericht op een expertisecentrum voor luchtvaartinnovatie en cleantech bedrijvigheid. De Provincie Gelderland is bevoegd gezag en houdt toezicht op de luchthaven.

Welke prestaties gaan we leveren?

We maken de verkeersregelinstallaties fietsvriendelijker door bijvoorbeeld bij slecht weer fietsers eerder groen te geven;
Er komt extra capaciteit voor fietsenstallingen bij bushaltes;We nemen een besluit over de aanleg van een snelle fietsroute Apeldoorn-Epe en verkennen of er een snelle fietsroute tussen Apeldoorn en Dieren mogelijk is;
Er komen vrijliggende fietspaden langs de Sluisoordlaan (tussen Laan van Zevenhuizen en Anklaarseweg, in samenhang met aanpassing openbare ruimte rond winkelcentrum Anklaar);
We pakken onveilige locaties voor fietsers op schoolroutes en schoolomgevingen aan en nemen veiligheidsmaatregelen;
We verwijderen obstakels en vervangen tegels door asfalt op belangrijke fietsroutes;
Er wordt gewerkt aan een oplossing voor het wegvallen van de fietsparkeerplaatsen voor bezoekers in de bewaakte fietsenstalling van het Stadhuis ten gevolge van de ontwikkelingen in het Huis van de Stad. Daarvoor worden in de MPB voorstellen gedaan gerelateerd aan fase 3 van de binnenstad. Gezocht wordt naar een oplossing in de directe nabijheid van de huidige stalling.

We verzorgen de Apeldoornse inbreng in het samenwerkingsproces op provinciaal en regionaal niveau om te komen tot een nieuwe openbaar vervoerssysteem. Het gaat hierbij om de volgende onderdelen: detaillering en financiële uitwerking van het lijnennet, de rolverdeling, het vormgeven van de integratie van regulier en vraaggericht openbaar vervoer, proeven met innovatieve OV- toepassingen en het upgraden van knooppunten.

We implementeren nieuwe technieken in verkeerslichten. Het gaat hier om nieuwe ontwikkelingen waarbij data over de verkeersafwikkeling ter beschikking wordt gesteld aan weggebruikers;
We passen de verkeerscirculatie in de binnenstad aan, waarbij wordt ingezet op het verminderen van het doorgaande verkeer tbv een schonere leefomgeving;
We vergroten de capaciteit van de Laan van Zevenhuizen ter hoogte van de kruising met de Sluisoordlaan (in samenhang met aanpassing openbare ruimte rond winkelcentrum Anklaar);
Samen met ProRail bereiden we de tunnel in de Laan van Osseveld voor;
We onderzoeken de capaciteitsvergroting van de rotonde Laan van Osseveld;
We leveren een financiële bijdrage aan de verbreding van de tunnel Polderweg onder de A1 en participeren in de planvorming van de Provincie Gelderland en Rijkswaterstaat betreffende de A1 en N786;
We leveren een financiële bijdrage aan de verdubbeling van de Europaweg (tussen A1 en komgrens);
We verbeteren de verkeersveiligheid door de aanpak van onveilige verkeerssituaties, waaronder verkeersveiligheidsmaatregelen bij Kanaal Zuid;
We doen een onderzoek naar locaties voor parkeren op afstand van bezoekers van attracties (o.a. Apenheul) in Apeldoorn West;
Het parkeren in de binnenstad verbeteren we door het beter benutten van de parkeervoorzieningen en het stimuleren van duurzame innovaties op het gebied van parkeren in de binnenstad;
Het parkeren maken we efficiënter met behulp van digitalisering en meer maatwerk bij de aanpak van parkeeroverlast in woonwijken;
We faciliteren verkeerseducatie o.a. voor kinderen en schoolverkeersexamens.

We plaatsen laadpalen voor elektrische voertuigen op strategische locaties in de stad en bij woningen;
We ondersteunen experimenten en initiatieven, zoals het omvormen van parkeergarage Koningshaven naar een duurzame parkeergarage en het faciliteren van het project ‘remmende treinen’.

In 2018 wordt de procedure om te komen tot een nieuw luchthavenbesluit voortgezet. De luchthaven zal hiervoor begin 2018 een aanvraag indienen. De inzet van de gemeente Apeldoorn is dat de geluidsruimte van voor de foutieve omzetting door het ministerie van I&M in 2010 gehandhaafd wordt. In de loop van 2018 zal de gemeenteraad haar zienswijze op het conceptluchthavenbesluit worden gevraagd;
In 2018 zal een geactualiseerd bedrijfsplan voor het vliegveld worden vastgesteld, waarin het conceptluchthavenbesluit en de plannen voor de verdere ontwikkeling van de luchthaven zijn verwerkt.

Nieuwe ontwikkelingen

De knelpunten op schoolroutes en in schoolomgevingen zijn samen met de scholen en dorps- en wijkraden in kaart gebracht. Hoewel de exacte oplossingen per knelpunt nog niet zijn afgerond is de verwachting dat jaarlijks een extra investeringsbedrag van € 50.000 nodig is. De kapitaallasten lopen in 2021 op tot afgerond € 11.000.

In de MPB 2017-2020 zijn middelen beschikbaar gekomen voor een eerste stap in de uitvoering van de Verkeersvisie 2016-2030. Om de uitvoering van de Verkeersvisie 2016 – 2030 te continueren zijn in deze MPB wederom projecten benoemd waarmee we een stap verder kunnen zetten in de uitvoering van het verkeersbeleid. Het zijn projecten die in de Verkeersvisie zijn genoemd en die passen in de kernopgaven fietsstad, transitie van aanbodgericht naar vraaggericht en efficiënt openbaar voer, beter en veilig gebruik van de infrastructuur en duurzame innovatie. De investeringen, verspreid over de jaren 2018 t/m 2021 bedragen in totaliteit € 12,25 miljoen. De bijdrage aan de tunnel in de Laan van Osseveld à € 4 miljoen en de bijdrage voor de verbreding van de tunnel van de Polderweg van € 0,72 miljoen maken hier onderdeel van uit.

Het gaat om de volgende projecten:

Fiets

- Veilig fietsverkeer motie 6

- Verbeteren fietsroute Apeldoorn-Epe

- Fietsvriendelijk maken VRI’s

- Aanleg vrijliggend fietspad Woudhuizermark

- Aanleg vrijliggend fietspad Elsbosweg (tussen A1 en Traandijk)

Openbaar Vervoer

- Proeven innovatieve OV toepassing en vraagafhankelijk vervoer en upgraden knooppunten

Beter benutten en veilige infrastructuur

- Tunnel Laan van Osseveld

- Bijdrage verbreding tunnel Polderweg

- Uitbreiden capaciteit Laan van Zevenhuizen tussen Sluisoordlaan en Saloméstraat

- Verlengen linksaffer Quarles van Uffordlaan richting Molenstraat Centrum

- Vergroten capaciteit Kanaal Noord tussen Anklaarseweg en Laan van Zevenhuizen

- Aanpak onveilige locaties

- Vergroten capaciteit Laan van Zevenhuizen tussen Sluisoordlaan en Deventerstraat

Innovatief en duurzaam

- Ondersteuning initiatieven duurzame mobiliteit

- Realisatie oplaadpalen in openbare ruimte

- Intensivering capaciteit Mobiliteit

Tunnel Laan van Osseveld

In programma 3 (openbare ruimte) van de MPB 2017-2020 is als eerste doelstelling opgenomen, dat Apeldoorn op een slimme, duurzame en innovatieve wijze bereikbaar wil zijn voor bewoners, bedrijven en bezoekers. De MPB noemt “het verbeteren van de doorstroming op de hoofdwegen” als één van de maatregelen om de doelstelling te bereiken. Het grootste knelpunt qua doorstroming is momenteel de spoorwegovergang Laan van Osseveld. Door de spoorwegovergang te vervangen door een tunnel verbetert niet alleen de doorstroming en veiligheid van het autoverkeer en treinverkeer, maar ook de doorstroming en veiligheid van

fietsers en voetgangers. Bovendien ontstaat daardoor de mogelijkheid de fietsers op de fietsdoorstroomas Centrum-Osseveld/Woudhuis en op de snelfietsroute Apeldoorn- Deventer ongelijkvloers de tunnelbak Laan van Osseveld te laten kruisen.

De overweg Laan van Osseveld is in juli 2016 door Apeldoorn aangemeld bij het ministerie van Infrastructuur en Milieu (I&M) voor het Landelijk Verbeterprogramma Overwegen (LVO). Dit is een gezamenlijk programma van I&M en de lokale overheden om de veiligheid en doorstroming op overwegen te verbeteren. Uit de studiefase blijkt dat een tunnel onder het spoor door een goede oplossing is. Op basis van een gedetailleerde kostenraming van ProRail zal I&M naar verwachting in de tweede helft van 2017 besluiten of dit ook een kosteneffectieve oplossing is. Aansluitend zal er een bestuursovereenkomst met Apeldoorn worden opgesteld. Eén van de elementen daarvan is de financiering van de tunnel.

Uitgangspunt van het LVO-programma is dat I&M 50% van de kosten draagt, de resterende 50% (is € 10 miljoen) moet door Apeldoorn worden opgebracht. Eind juni heeft Provinciale Staten beslist over een bijdrage van € 3 miljoen aan de tunnel. Op dit moment is door Apeldoorn reeds € 3 miljoen gereserveerd. Er resteert nog een bedrag van € 4 miljoen voor Apeldoorn.

Bijdrage aan Rijkswaterstaat voor verbreding tunnel Polderweg A1

In de periode 2018-2028 wordt de A1 tussen Apeldoorn en Azelo verbreed. De nadrukkelijke wens van de gemeente Apeldoorn om de tunnel Polderweg bij deze werkzaamheden te verbreden, is gehonoreerd. Zowel het Rijk (€ 0,7 miljoen), als de Provincie Gelderland (€ 2,9 miljoen) dragen financieel bij aan de meerkosten voor de verbreding van de tunnel. Van de gemeente Apeldoorn wordt een bijdrage van € 720.000 gevraagd. De tunnel vormt de verbinding tussen De Maten en het natuurgebied Beekbergerwoud en het gebied Beekbergsebroek waarin de komende jaren ontwikkelingen komen op het gebied van energie, natuur en recreatie. Tevens is het onderdeel van de belangrijke fietsroute tussen Apeldoorn en Klarenbeek. In de Verkeersvisie is aangegeven dat vrij liggende fietspaden langs de Polderweg/Elsbosweg gewenst zijn. Om ruimte te bieden aan deze belangrijke utilitaire, recreatieve en ecologische functies, moet de tunnel worden verbreed.

In de vorige MPB is al vermeld dat een tunnel de best denkbare oplossing is voor het grootste verkeersknelpunt in de ring: de spoorwegovergang in de Laan van Osseveld. Met deze oplossing wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de bereikbaarheid van de oostzijde van de stad.

In de MPB 2016-2019 is € 600.000 beschikbaar gesteld ten laste van de BROA. Om te voorkomen dat de BROA niet negatief komt te staan, is in 2019 een donatie vanuit de Algemene Dienst opgenomen van € 475.000. De € 600.000 is het eerste deel van de spaarpot die bedoeld is voor cofinanciering van het gemeentelijke aandeel voor de aanleg van een tunnel. De komende jaren wordt deze 'spaarpot' verder gevuld: € 2 miljoen in 2020 en € 2 miljoen in 2021.

De provinciale bijdrage voor het BROA-project Zevenhuizen (ISV3 budget) wordt aangewend voor realisatie van de parkeergarage onder het nieuwe winkelcentrum Anklaar. De parkeergarage wordt door de projectontwikkelaar gebouwd en komt medio 2019 gereed. Op dat moment wordt de parkeergarage overgedragen aan de gemeente en vinden de uitgaven plaats.

Indicatoren

Doelstellingen

2. Versterkte groene en blauwe waarden van de Buitenstad

Omschrijving

De groene en blauwe structuur is onderdeel van het fundament volgens de structuurvisie buitenstad. Zij vormt het ‘natuurlijke stamkapitaal’ van Apeldoorn en geeft de stad en haar omgeving de eigen 'Veluwse' identiteit. Het maakt Apeldoorn tot een ideale woonstad in een toeristische omgeving. De groene en blauwe structuur van (binnen)stad en landschap worden verder uitgebouwd en versterkt en verbonden met andere opgaven en thema's zoals duurzaamheid, klimaatadaptatie en de comfortabele gezinsstad . Het geeft ruimte voor verkoeling, verdamping en berging en infiltratie van regenwater draagt zo bij aan klimaatadaptatie. De aanleg van groen, water en speelplekken met routes nodigt uit tot bewegen in en om de woonomgeving en draagt bij aan zowel gezondheid, Apeldoorn comfortabele gezinstad als het toeristisch top landschap. Ook de natuurlijke diversiteit (biodiversiteit) en het cultuurhistorisch erfgoed liften hierin mee. Als basis voor deze ambitie dienen de Groene Mal, het Waterplan, rioleringsplan 2016-2020, het bekenprogramma en het Regieplan binnenstad. Wij actualiseren de groene agenda (toekomstplan openbare ruimte, motie 7 VJN 2016). Hierin zal uitwerking worden gegeven aan de versterkingen van de groene kwaliteit en -structuur. Deze dient o.a. als kompas voor de omgevingsvisie die wij in 2018 zullen maken.

De doelstelling heeft vier subdoelen:

2.1 Een robuust netwerk van groen en beken met goede verbindingen tussen stad en landschap.

2.2 Versterken groen en blauw in de binnenstad.

2.3 Zorgdragen voor voldoende groen en speelruimte in de directe woonomgeving.

2.4 Klimaatadaptieve maatregelen die ons voorbereiden op de klimaatverandering.

2.1. Een robuust netwerk van groen en beken met goede verbindingen tussen stad en landschap

Het versterken van de groene mal en deze zodanig verbinden met stad en landschap dat er samenhang ontstaat, water en klimaatdoelen worden bereikt en de mogelijkheden voor recreatief gebruik en natuurlijke ontwikkeling optimaal worden benut.

2.1. Een robuust netwerk van groen en beken met goede verbindingen tussen stad en landschap

2.2 Versterken groen en blauw in de binnenstad

Meer groene en blauwe elementen maken de binnenstad prettiger om te bezoeken en te verblijven en versterken het vestigingsklimaat. De Apeldoornse en Veluwse identiteit worden verbeterd. Groen en blauw dragen bij aan klimaatadaptatie en bieden vooral ruimte aan afgekoppeld regenwater en verkoeling. Aantrekkelijke routes, speelvoorzieningen, kleurelementen en ontmoetingsplekken maken het aantrekkelijk voor iedereen. Het werkt verkoelend op hete dagen en filtert fijnstof uit de lucht.

2.3 Voldoende groen en speelruimte in de directe woonomgeving

Een groene woonomgeving maakt mensen gezonder en gelukkiger. Het brengt de natuur dichtbij, heeft een positief effect op het klimaat en maakt de woonomgeving mooier. Belangrijk is dat er voldoende speel- en ontmoetingsplekken zijn. Vooral voor die mensen die aan de buurt gebonden zijn.

2.4 Klimaatadaptieve maatregelen die ons voorbereiden op klimaatverandering

Het klimaat verandert. De neerslag wordt extremer, stenige gebieden worden warmer en de natuur verandert. Daar anticiperen wij op door nu reeds maatregelen te nemen die inspelen op de te verwachten veranderingen.

Welke prestaties gaan we leveren?

In 2018 vindt voor een aantal deeltrajecten van de Ugchelse beken de voorbereiding plaats en voor een aantal delen wordt gewerkt aan de uitvoering. De realisatie van de Ugchelsebeek Noord wordt afgerond. Daarnaast verwachten wij de realisatie van de Beek in Kerschoten in het winkelcentrum en de verbinding met de Grift af te ronden.

Verder wordt onder voorbehoud van financiële dekking gewerkt aan de voorbereiding en realisatie van de Kayersbeek in het Zuiderpark. Dit op verzoek van bewoners, die de beek als een kans zien om meer karakter en kwaliteit terug te brengen in het Zuiderpark. Het project biedt kansen voor bewonersparticipatie en de inclusieve samenleving. Het project draagt bij aan klimaatadaptatie, recreatie en circulariteit. Door werk met werk te maken met andere projecten in het stadspark wordt vrijkomende grond hergebruikt en het grondtransport verminderd.

Het natuurlijke kapitaal van groen, water en bodem heeft ons veel te bieden, mits wij er op een duurzame (circulaire) manier gebruik van maken. Wij maken een overzichtskaart van de kansen en knelpunten en verbinden hieraan opgaven die dienen als inbreng in de omgevingsvisie en de Veluwe-agenda. De ervaringen met het stadsrandenproject nemen wij hierin mee.

Samen met Natuurmonumenten gaan wij in 2018 en 2019 in het Weteringse Broek ruim 7 ha natuur-compensatie realiseren.

De gemeenschappelijke subsidieregeling Landschap van Provincie Gelderland en gemeente Apeldoorn loopt vanaf 2014 en kent veel animo: vijf Klompenpaden en ruim 50 landschapsprojecten zijn gerealiseerd. De regeling eindigt in 2018. Wij evalueren in 2018 de toegevoegde waarde van de initiatieven voor het landschap. We signaleren in het buitengebied veel enthousiasme voor mogelijke voortzetting van de regeling en zien dat dit bijdraagt aan een duurzame verrijking van het landschap. De Provincie Gelderland beraadt zich momenteel op verlenging vanaf 2019.

Onder voorbehoud van provinciale subsidie en overeenstemming met belanghebbenden verwachten wij de voorbereiding van de Grift Binnenstad af te ronden en wordt er in 2018 gestart met de realisatie van het traject tussen de Hofstraat en de Stationsstraat. Aansluitend zijn er meer kansen voor het verblauwen en vergroenen van de binnenstad, beginnend bij omgeving Marktstraat, Beekstraat, Marktplein.

Ruimte voor spelen en bewegen is een belangrijk thema in het programma comfortabele gezinsstad. Met het uitgangspunt dat kinderen vooral vrijheid, ruimte en tijd nodig hebben om te kunnen spelen. In 2017 werken wij aan een inspiratienotitie die begin 2018 gereed komt. Dat doen we in samenwerking met de Apeldoorners van 0 tot 100 jaar, want eigenlijk ben je nooit te oud om te spelen.

We lossen ernstige knelpunten met wateroverlast op;
We stellen een strategie op voor klimaatadaptatie;
We subsidiëren particulieren en bedrijven bij het afkoppelen van daken en de aanleg van groene daken;
We koppelen jaarlijks 6 ha daken en verhardingen af door meeliften met omvorming wegverhardering en maatregelen bij scholen, gymzalen en gemeentelijk vastgoed;
We stimuleren particulieren om de tuin te ontstenen en te vergroenen door mee te doen aan de landelijke actie Steenbreek;
We streven naar de uitvoering van 1 a 2 grotere afkoppelprojecten met bewoners.

Nieuwe ontwikkelingen

Park Berg en Bos is een visitekaartje voor Apeldoorn. Sinds de renovatie is het een vrij toegankelijk stadspark geworden. Maar het is meer dan een regulier stadspark voor de eigen bewoners. Op dit concentratiepunt van bezoekers en groene kwaliteit kan Apeldoorn haar boodschap van “welkom” en “gewoon in Apeldoorn” bewijzen. Het aantal bezoekers dat onafhankelijk van de Apenheul het park bezoekt is de afgelopen jaren gegroeid van 75.000 naar 300.000 per jaar, die ook gemiddeld meer tijd in het park doorbrengen. Dit is een mooie ontwikkeling, maar het kent ook zorgpunten:

De vrije openstelling trekt niet alleen gewenste bezoekers, maar buiten de reguliere tijden ook ongewenst bezoek. De overlast dreigde zodanig op te lopen dat in 2016 is besloten tot het sluiten van de hekken buiten de reguliere tijden.;
Rond de speelweide verblijven veel gezinnen met kinderen. Er is behoefte aan een toiletvoorziening in de nabijheid. Afgelopen jaar is een tijdelijke seizoensvoorziening geplaatst om te voorkomen dat er naar de bosranden wordt uitgeweken;
De ligging van het park in een gevoelige omgeving vraagt om voortdurende aandacht voor het in goede banen leiden van het gebruik en de evenementen in het park;
Het dagelijks beheer van het park is goed belegd bij de eenheid Beheer en Onderhoud, maar gebleken is dat een verbindende en initiërende rol rond marketing, publiek en evenementen gemist wordt.

De eerste twee maatregelen zijn gezien de gevoelde noodzaak tijdelijk opgevangen uit reguliere onderhoudsmiddelen van de eenheid BO. De laatste twee zijn zo goed mogelijk door Accres opgevangen. Wij stellen voor om voor de komende twee jaar als één pakket invulling te geven aan deze maatregelen. In deze twee jaar verwachten wij een beter beeld te krijgen van het veranderde parkgebruik, de toegevoegde waarde van de inzet van Accres en de mogelijkheden om hier op de meest kostenefficiënte wijze invulling aan te geven. De voorgestelde verbeteringen zijn er op gericht om niet alleen een fysiek goed en fraai park aan te bieden, maar hier een extra service en communicatieniveau aan te verbinden, waardoor het een park van toeristische topkwaliteit kan zijn. Wij hebben voor de rol van Accres in het parkmanagement Berg en Bos voor 2018 en 2019 twee maal € 88.000 opgenomen.

De herinrichting van stadsranden betreft het op Buitenstad niveau brengen van onze stadsranden en van verbindingen tussen stad en land. In dit project gaat het om Zevenhuizen-Zuidbroek, de stadsrandzone van Zuidbroek langs de A50 en de aanhaking op Weteringse Broek en Landgoed Woudhuis. Van belang voor het functioneren van de stadsrand is het onderliggend fiets- en wandelnetwerk. De projecten zijn nagenoeg afgerond. Eén project, verbinding met fietsoversteek A50, loopt nog door tot midden 2017. De financiële afronding zal in 2018 plaats vinden.

Dit project betreft het op niveau brengen van de De Maten en de aansluiting daarvan op het Beekbergerwoud. Het gebied Beekbergsebroek vormt hiervan een belangrijk onderdeel. We investeren in het Matenpark en in de rand van sportpark de Maten. De verbinding van Matenpark naar viaduct Elsbosweg is gereed. Groene verbinding Beekbergse Broek is in ontwikkeling en komt in 2017 gereed. De financiële afronding zal in 2018 plaats vinden.

Afgelopen jaren is veel geïnvesteerd om het Park Berg en Bos op te knappen. De verbindingen met Apeldoorn West kunnen echter nog verbeterd worden. Er lopen twee projecten die daar aan bijdragen. Op korte termijn is dat Sprengvallei in Park Berg en Bos in aansluiting op Sprengenpark. Het project is nagenoeg afgerond. In 2018 vindt de financiële afwikkeling plaats.

Voor dit project wordt vanuit de provincie Gelderland een subsidie ontvangen van € 199.000. Deze subsidie is bestemd voor het versterken van het landschapsaanleg en –herstel en zal worden aangewend voor landschapsversterking algemeen, Loenen en Beekbergsebeek. Daarbij gaat het met name om ondersteuning van dorpsraden en aanleg van singels, laanbeplantingen, knotboomrijen, wandelpaden herstel poelen. Er zijn 19 aanvragen voor aanleg van landschapselementen goedgekeurd, waarvan inmiddels ruim de helft is uitgevoerd. Verder is een Landschapsimpuls in Noord Apeldoorn met naar verwachting 20 projecten in voorbereiding. Daarnaast zijn twee Klompenpaden aangelegd, het Uddelermeerpad en het Loener Enkenpad en drie Klompenpaden in Oosterhuizen, Klarenbeek en Hoenderloo momenteel in uitvoering. De Provincie heeft tot april 2018 uitstel verleend. Daarna volgt verantwoording aan de provincie Gelderland middels een accountantsverklaring en een eindrapportage.

Indicatoren

Doelstellingen

3. Een duurzaam en toekomstbestendig beheer van de openbare ruimte met aandacht voor kwaliteit

Omschrijving

Het gebruik van de openbare ruimte is voor ons een dagelijkse vanzelfsprekendheid. We verwachten de kwaliteit waar we aan gewend zijn geraakt en doen er de dingen die we willen doen. Om dat zo te kunnen houden is dagelijks veel inzet van mensen en middelen nodig. Inzet die is gericht op betrouwbaarheid, veiligheid. comfort, aanpak van slijtage en veranderende eisen van de gebruikers.

Deze doelstelling kent 3 subdoelen:

3.1 In stand houden van de basiskwaliteit van de openbare ruimte m.b.t. functionaliteit, veiligheid, uitstraling en kosten.

3.2 Zorgdragen voor een functioneel, duurzaam en klimaatbestendig riool- en watersysteem.

3.3 Zorgdragen voor kostendekkende begraafplaatsen met een gedifferentieerd aanbod.

3.1 In stand houden van de basiskwaliteit van de openbare ruimte m.b.t. functionaliteit, veiligheid, uitstraling en kosten

In deze doelstelling gaat het om het onderhouden, in standhouden van wegen, groen, en andere voorzieningen en het goed laten verlopen van alle processen en diensten die in de bestaande openbare ruimte plaatshebben. Het inhalen van achterstanden krijgt daarin prioriteit. (zie ook paragraaf 4.2 (?) onderhoud kapitaalgoederen). Het betrekken van bewoners en participatie van bijzondere doelgroepen speelt een belangrijke rol. De inzet van bestaande middelen wordt zoveel mogelijk gecombineerd met het duurzaam en toekomstbestendig maken van de openbare ruimte. Hierbij wordt gebruik gemaakt van monitoringsinformatie over toestand en functioneren. Oudere woon- en werkgebieden waarin meerdere opgaven naast elkaar lopen vragen om een meer integrale revitaliseringsaanpak (steronderwerp 3.2 Onderhoud kapitaalgoederen).

3.1 In stand houden van de basiskwaliteit van de openbare ruimte m.b.t. functionaliteit, veiligheid, uitstraling en kosten

3.2 Zorgdragen voor een functioneel, duurzaam en klimaatbestendig riool- en watersysteem

Het water- en rioleringsstelsel zorgt ervoor dat dagelijks het afvalwater en overtollig regenwater efficiënt en op een zo duurzaam mogelijke wijze worden afgevoerd. De kosten voor het instandhouden van dit stelsel lopen via de rioolheffing. Het beheer van het stelsel heeft een nauwe relatie met de in doelstelling 2.4 genoemde klimaatmaatregelen.

Voor het riolerings- en watersysteem zijn in het Rioleringsplan 2016-2020 5 kernopgaven benoemd die gericht zijn op klimaatbestendig maken, verduurzamen en professionaliseren van het water- en rioolbeheer.

3.3 Zorgdragen voor kostendekkende begraafplaatsen met een gedifferentieerd aanbod

Dit betreft de gemeentelijke begraafplaatsexploitatie op basis van het plan van aanpak 2014.

Welke prestaties gaan we leveren?

Dagelijks beheer en onderhoud op basis van beeldkwaliteitscatalogus categorie B

Voorbereiden van 3 gebiedspilots voor revitalisering van de openbare ruimte in oudere woonwijken. Zie ook: speerpunten en nieuwe ontwikkelingen. Het betreft twee te selecteren gebieden in De Maten en één in een andere oudere wijk. Naast dat het om een grotere herinrichtingsopgave in oudere wijken gaat zijn selectiecriteria het meeliften op kansen, sociale en duurzame meerwaarde en het leereffect van de pilots. De pilots zijn bedoeld om te leren hoe we door slim en slagvaardig samen te werken buurten klaar kunnen maken voor de volgende decennia.

In deze gebieden wordt de openbare ruimte opnieuw ingericht, versleten wegverharding vervangen, groen gerenoveerd, parkeer- en mobiliteitsknelpunten aangepakt en klimatologische- en duurzaamheidsmaatregelen uitgevoerd. Verwachtingen rond toekomstige ontwikkelingen worden hierbij zoveel mogelijk betrokken. Ook speelt samenwerking met en participatie van bewoners, woningcorporaties en instellingen (scholen ed) een belangrijke rol.

Overzicht van groot onderhouds- en vervangingsinvesteringen in de openbare ruimte.

We sluiten 10 - 20 ongerioleerde panden in het buitengebied aan op het rioleringsnet.
We voeren een praktijkproef uit met 50 - 100 voedselrestenvermalers.
We doen onderzoek naar de subsidie afkoppelen en gedifferentieerde rioolheffing.
We verduurzamen de afvalwaterketen, onder andere door het terugdringen van rioolvreemd water en de implementatie van nieuwe sanitatie bij nieuwe ontwikkelingen.
Bewoners krijgen op de onlineviewer toegang tot de huisaansluitingen riolering.

De monumentale begraafplaats Soerenseweg is nog slechts beperkt in gebruik voor nieuwe begravingen. Dit veroorzaakt spanning in de exploitatie. Er is enerzijds te weinig opbrengst uit exploitatie om het onderhoud te dekken en anderzijds vragen de monumentaliteit en ecologsiche waarden juist extra aandacht.

Daarom wordt in 2018 een toekomstplan opgesteld waarin voorstellen worden gedaan hoe hier mee om te gaan.

Nieuwe ontwikkelingen

Revitalisering is één van de vier centrale thema’s in de Doorbraaknota. Het betreft de integrale en gebiedsgerichte aanpak van de openbare ruimte in oudere wijken uit de periode 1960-1980. In 2018 en 2019 worden drie pilotprojecten opgepakt, waarvan twee in wijk de Maten en één in een andere wijk om ervaring op te kunnen doen met deze aanpak. Belangrijke invalshoeken zijn toekomstbestendigheid, betrokkenheid van de bewoners, aansluiten bij kansen van derden en waardeverbetering. In 2018 evalueren wij het proces zodat in 2019 nadere voorstellen kunnen volgen over de aanpak, kosten en prioritering. De investeringsruimte voor de drie pilotgebieden is geraamd op € 2,1 miljoen met een structurele kapitaallast van € 77.000 (op basis van 40 jaar). In 2021 hebben we een investering opgenomen van € 4 miljoen als uitvoeringskrediet ten behoeve van de eerste aanzet voor de revitalisering.

Uit het onderzoek naar ‘Grip op kapitaalgoederen’ (gepresenteerd in de PMA van 13 oktober 2016) komt naar voren dat de middelen om oudere bomen en beplantingen te vernieuwen ontbreken. Daarnaast is in de afgelopen jaren veel (ca 700.000) bezuinigd op het groenbudget. De komende decennia zijn veel oudere beplantingen aan vervanging toe. Dat wordt nu al zichtbaar in afbrokkeling en kwaliteitsverlies van groene structuren. Daarnaast ontbreekt het aan budget om eenmalige investeringen en groot onderhoud te doen aan specifieke inrichtingselementen in parken, zoals vijvers, en bijzondere speelvoorzieningen. Met het voorgestelde bedrag kan een begin worden gemaakt met de eerste grote vervangingen. In 2019 volgt een verdere uitwerking. Bij de vervanging bestaat tevens de kans om een betere fasering in leeftijdsopbouw aan te brengen.

Het investeringsbedrag van € 2,3 miljoen dat hier voor de periode 2018-2021 is opgenomen richt zich met name op de grotere groene structuren en wijken die buiten de revitalisering vallen. Binnen een revitaliseringsgebied wordt het groen integraal meegenomen.

Enkele concrete voorbeelden van investeringen en groot onderhoud vanaf 2018 zijn o.a.:

Het aanbrengen van nieuwe bomen in ondergrondse groeiplaatsconstructies in de wijk De Parken (meeliftend met het project omvormen van de wegen van asfalt naar klinkers), zodat het karakteristieke beeld van de wijk met de grote bomen in de toekomst is gewaarborgd;
Uitvoering eerste fase vervanging van boomstructuren in andere gebieden om te voorkomen dat er op termijn een forse kaalslag nodig is;
Bemestingsplan van grote bomen in voedingsarme zandgrond (zoals bomen op de Loolaan en op begraafplaats Soerenseweg), zodat deze bomen een langere levensduur hebben;
Het uitbaggeren en oeverrenovatie van de vijver in Stadspark Berg en Bos.

Naast een gezond groenbestand is ook belangrijk dat de uitstraling van het groen verbetert door meer variatie, kleur ,fleur en netheid. Wij zien dat dit door het bedrag van € 250.000 dat voor 2017 en 2018 al als ‘voorschot’ is toegekend zichtbaar wordt op allerlei plekken in de stad. Om dit te kunnen continueren stellen wij voor dit structureel te maken.

Voorbeelden van kleur- en fleurvakken die met dit geld in stand kunnen worden gehouden zijn: bloemschalen aan de Loolaan, wisselbeplanting in het Oranjepark, het jaarlijks aanbrengen van bloembollen en vaste planten op locaties waar veel mensen komen, bloeiende bijenlinten op diverse locaties en het vervangen van eentonige heesters in meer kleurrijke beplanting. Daarnaast wordt er in woonwijken een hogere veegfrequentie gehanteerd langs verharde heesterranden, zodat deze minder met onkruid vervuild raken.

Door droge zomers zakt het waterpeil waardoor funderingen zichtbaar worden en de overmatige groei van waterplanten en het vele hoge riet wordt als hinderlijk ervaren. Samen met het Waterschap Vallei en Veluwe en de wijkraad is een aanpak voorbereid om de waterhuishouding van de kasteelgracht te verbeteren. De kosten hiervan bedragen € 340.000 voor het waterschap en € 240.000 voor de gemeente.

Doelstellingen

4. Zorg voor ecologische waarden en dierenwelzijn

Omschrijving

Welke prestaties gaan we leveren?

{\rtf1\deff0{\fonttbl{\f0 Calibri;}{\f1 Tahoma;}}{\colortbl ;\red68\green68\blue68 ;\red0\green0\blue255 ;}{\*\defchp \f1\fs16}{\stylesheet {\ql\f1\fs16 Normal;}{\*\cs1\f1\fs16\cf1 Default Paragraph Font;}{\*\cs2\sbasedon1\f1\fs16\cf1 Line Number;}{\*\cs3\ul\f1\fs16\cf2 Hyperlink;}{\*\ts4\tsrowd\f1\fs16\ql\tscellpaddfl3\tscellpaddl108\tscellpaddfb3\tscellpaddfr3\tscellpaddr108\tscellpaddft3\tsvertalt\cltxlrtb Normal Table;}{\*\ts5\tsrowd\sbasedon4\f1\fs16\ql\trbrdrt\brdrs\brdrw10\trbrdrl\brdrs\brdrw10\trbrdrb\brdrs\brdrw10\trbrdrr\brdrs\brdrw10\trbrdrh\brdrs\brdrw10\trbrdrv\brdrs\brdrw10\tscellpaddfl3\tscellpaddl108\tscellpaddfr3\tscellpaddr108\tsvertalt\cltxlrtb Table Simple 1;}}{\*\listoverridetable}{\info{\creatim\yr2017\mo7\dy21\hr11\min26}{\version1}}\nouicompat\splytwnine\htmautsp\pard\plain\ql{\f1\fs16\cf1 Om de flora, fauna en de natuurgebieden in Apeldoorn te beschermen en te versterken, werken wij aan een Gids Ecologie en Biodiversiteit. Deze komt in 2018 gereed. De directe aanleiding hiervoor vloeit voort uit de Initiatiefnota Dierenwelzijn die in 2016 door de gemeenteraad is opgesteld}{\lang1043\langfe1043\f1\fs16\cf1 (steronderwerp 3.3 }{\lang1043\langfe1043\f1\fs16\cf1 d}{\lang1043\langfe1043\f1\fs16\cf1 ierenwelzijn)}{\f1\fs16\cf1 . De ecologische samenhang, natuurlijke verbindingen en barri\u232\'e8res worden in 2017 en 2018 in beeld gebracht. Samen met een meerjarenprogramma voor maatregelen en monitoring vormt dit de visie. De implementatie van de nieuwe Wet natuurbescherming en de Omgevingswet hangen hier sterk mee samen. De verwachting is dat de uitvoering van de visie en de wetsimplementatie financiele consequenties heeft. Die worden in 2018 voorgelegd bij de presentatie van de visie.}\f1\fs16\cf1\par}