Ambities & speerpuntenDoelen, prestaties & nieuwe ontwikkelingenRisico'sFinanciënVerbonden partijenDoelen & Prestaties1. Inwoners zijn aan het werk dan wel maatschappelijk actiefDoelstellingen1. Inwoners zijn aan het werk dan wel maatschappelijk actiefOmschrijvingInwoners zijn aan het werk dan wel maatschappelijk actief. Voor meer informatie verwijzen wij u naar de kadernota Participatiewet.Welke prestaties gaan we leveren?We beperken instroom en verhogen volledige en gedeeltelijke uitstroom door focus op werk.Om het volume bijstandsuitkeringen in evenwicht te brengen met de beschikbare middelen uit de BUIG is een bestandsreductie van 400 uitkeringen nodig. Door optimale inzet van instroombeperking en uitstroombevordering willen wij in de periode 2018-2021 deze reductie realiseren. Dit betekent voor 2018 dat wij streven naar een volumeontwikkeling waarbij de eindstand maximaal 300 uitkeringen boven het beschikbare budget uit komt. Dit betreft een gezamenlijke opgave voor het Werkbedrijf Lucrato en de gemeentelijke eenheid Activering en Inkomen;We bieden 48 plekken beschut werk aan voor inwoners die niet zelfstandig het minimumloon kunnen verdienenWe bevorderen de start en het behoud van zelfstandig ondernemerschap (Bbz).We bieden jaarlijks 40 uitkeringsgerechtigden ondersteuning bij de start van hun ondernemingOndernemers die in financiële problemen geraken, worden financieel ondersteund.Wie niet kan werken, stimuleren we om een maatschappelijke bijdrage te leveren.Het aantal mensen dat actief participeert in vrijwilligerswerk, in een sociaal activeringstraject, dagbesteding en/of binnen een participatieplaats, groeit in 2018 van 1.500 naar 2.000.Inwoners met een dienstverband in het kader van de Sociale Werkvoorziening zijn via werkbedrijf Lucrato zoveel mogelijk actief bij reguliere werkgevers.De prestaties die van Lucrato worden verwacht, worden ieder jaar tussen de gemeente en Lucrato in afspraken vastgelegd (prestatieafspraak voor 2017 was 800; voor 2018 nog niet bekend).We leveren een extra inspanning om laaggeletterdheid onder inwoners te verkleinen. Voor meer informatie verwijzen we naar het Regionaal Educatieplan.Laaggeletterde Inwoners worden o.a. via de Wet Educatie Beroepsopleidingen (WEB) in staat gesteld om een opleiding gericht op taal en/of rekenen te volgen.In 2018 vernieuwen we onze dienstverlening gericht op werk, activering en participatie. Werkzoekenden met goede kansen op werk krijgen ondersteuning van het Werkbedrijf Lucrato. Werkzoekenden met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt bieden we activering (scholing, werkervaring etc.) of een participatieplek.We ondernemen diverse acties om de uitstroom te bevorderen en de instroom te beperken tot diegenen die recht hebben op een uitkering en niet aan het werk kunnen. Hiervoor is een specifiek actieplan gestart met als doel de BUIG-uitgaven terug te dringen. Uit extern onderzoek blijkt dat Apeldoorn meer uitkeringsgerechtigden heeft dan het landelijk verdeelmodel voorspelt en dat een wezenlijk deel daarvan wordt verklaard door burgers die verblijven in een instelling. Dat is een herkenbaar beeld. Het verdeelmodel van het rijk houdt hier onvoldoende rekening mee; dit hebben wij landelijk onder de aandacht gebracht.Enkele belangrijke acties zijn:Het vernieuwen van het Jongerenloket, waarin we een verbreding aanbrengen van deelnemende partners en gezamenlijk zorgen voor een sluitende aanpak. De inzet is dat elke jongere in Apeldoorn een plek heeft in het onderwijs of op de arbeidsmarkt;We breiden de samenwerking uit met ROC Aventus; we zien diverse kansen om via gerichte opleidingen mensen naar de arbeidsmarkt te begeleiden;Het aanscherpen van de prestatieafspraken met Werkbedrijf Lucrato, met name gericht op een intensieve inzet in de eerste periode nadat de werkzoekende zich meldt voor een uitkering. In deze zoekperiode zetten we alles op alles om de betrokkene uit de uitkering te houden en aan het werk te krijgen. We werken daarbij samen met uitzendbureaus;We brengen het klantenbestand scherp in beeld, inclusief hun arbeidsmarktprofiel en dringen het aantal ontheffingen van arbeidsverplichtingen zo veel mogelijk terug. Immers, iedere inwoner heeft mogelijkheden op zijn of haar eigen niveau; we zoeken op maat wat past bij de betrokkene. Voor het opstellen van klantprofielen gericht op de arbeidsmarkt registreren we elke klant. Hiermee is matching op vacatures gemakkelijker;We zijn gestart met het experiment Regelluw, waarbij we een aantal werkzoekenden op een vernieuwde wijze begeleiden. Een groep die in hoge mate zelf de regie in handen krijgt en een groep die we juist intensief ondersteunen. De Universiteit Tilburg onderzoekt welke aanpak het meest rendabel is in termen van uitstroom naar werk. Het onderzoek loopt 2 jaar en conclusies verwachten we dan ook in 2019;We zetten extra begeleiding in om statushouders aan de slag te krijgen. Ook is een specifieke aanpak gestart voor mensen met een psychische beperking. Vanuit ESF middelen starten we een project voor 50-plussers;Activering en Participatie leunt op brede betrokkenheid; gemeente, maatschappelijk middenveld, sociaal ondernemers en inwoners zetten gezamenlijk de schouders eronder. We weten daarbij dat veel kandidaten uit onze doelgroepen moeilijk op de reguliere arbeidsmarkt een plekje zullen vinden. Daar komt bij dat op de reguliere arbeidsmarkt door digitalisering en robotisering steeds meer laaggeschoold werk verdwijnt; werk dat vaak door onze doelgroepen werd vervuld. Er is een alternatieve economie nodig, een alternatieve arbeidsmarkt, die wordt geboden door sociaal ondernemers;Steeds meer werkgevers willen sociaal ondernemen, ofwel omdat zij een innerlijke drive, een missie, hebben, ofwel omdat het voor hen functioneel is. Ondernemers met een missie hebben vaak persoonlijke motieven en willen bijdragen aan maatschappelijke waarden of problemen. Zij gaan op zoek naar een verdienmodel waarbij een beperkte of tijdelijke bijdrage van de overheid volstaat om rendabel te zijn, anderen hebben een verdienmodel waarbij de overheid structureel een bijdrage levert, bijvoorbeeld uit opbrengsten uit ‘bespaarde uitkeringen’. Feitelijk ontstaat een nieuwe beweging tussen de traditionele non-profitorganisaties en het traditionele bedrijfsleven dat economisch rendement zoekt. Sociaal ondernemers verbinden in hun businessmodel het bereiken van sociale doelen en het behalen van financiële winst met elkaar. Het aantal sociaal ondernemers stijgt sterk. Mede door het wegvallen van de traditionele sociale werkvoorziening is er een nieuwe markt ontstaan. We willen een stimuleringsprogramma sociaal ondernemen starten en zullen bovendien het beleid voor ‘social return on investment’ (SROI) uitbreiden. Hiermee binden we tal van nieuwe ondernemers aan ons en scheppen we nieuwe kansen voor werkzoekenden in Apeldoorn en omgeving.IndicatorenDe Apeldoornse cijfers over re-integratievoorzieningen zijn helaas niet correct. In onze inrichting ten behoeve van de aanlevering bleken aan aantal zaken niet goed te staan. Dit wordt gecorrigeerd. Naar verwachting zal het aantal trajecten in Apeldoorn in de toekomst dichterbij het aantal in de referentiegemeenten komen te liggen.2. Inwoners komen uit met hun inkomen en zijn financieel zelfredzaamDoelstellingen2. Inwoners komen uit met hun inkomen en zijn financieel zelfredzaamOmschrijving Welke prestaties gaan we leveren?We verstrekken een uitkering aan inwoners die er recht op hebben. Voor meer informatie verwijzen we naar de kadernota Participatiewet.Zodanig efficiënt en effectief uitvoering geven aan de Wet bundeling van uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeenten (BUIG) dat inwoners die daar recht op hebben een uitkering ontvangen. De meeste mensen (65%) krijgen al tijdens hun eerste gesprek uitsluitsel over het toekennen van een uitkering. Omdat ons systeem diverse controlemechanismen heeft (zoals gegevensuitwisseling met derden en steekproeven), gaan we in gesprekken uit van vertrouwen; als de klant zijn verhaal doet, doen we alleen extra controles als sprake is van fraudeverleden, inconsistentie in het verhaal of agressief gedrag.We ondersteunen inwoners via het Sociaal Vangnet zodat ze kunnen blijven participeren in de samenleving.Het gemeentelijke minimabeleid is zodanig vorm gegeven, dat inwoners ongeacht het inkomen al dan niet in combinatie met ziekte, handicap of psychosociale problemen in staat zijn om zo lang mogelijk een zelfstandig leven te leiden en maatschappelijk te participeren.Wij bieden dienstverlening bij (dreigende) financiële problematiek. Voor meer informatie verwijzen we naar de kadernota 'Uitkomen met inkomen' en de kadernota 'Sociaal vangnet'.Inwoners zijn zodanig financieel zelfredzaam dat ze binnen 4 jaar na een positieve beëindiging van een minnelijke schuldregeling niet wederom een schuldregeling aanvragen.Wij verstrekken een toeslag voor de kosten van kinderopvang als er een sociaal medische indicatie is en verstrekken een toeslag zoals vastgesteld in de regeling tegemoetkoming kosten kinderopvang 2013.Nieuwe ontwikkelingenWe zien meer mensen die hun financiën niet kunnen beheren en een landelijke stijging in het aantal mensen met schulden. Voor deze mensen wordt steeds vaker inkomensbeheer opgestart en/of een schuldregeling.Ook blijft het aantal klanten in beschermingsbewind groeien. De volumeontwikkeling van dit totale spectrum aan producten (schuldhulpverlening, schuldenregeling, budgetbeheer en beschermingsbewind) leidt tot een verhoging van het budget met € 440.000, aangevuld met opleidingsbudgetten van € 20.000 in 2018 en 2019. We willen innovatieve methoden inzetten om schuldhulpverlening effectiever te maken. In onze werkwijze willen we het accent verschuiven van curatief naar preventief. Samen met onze partners willen we mensen met schulden eerder in beeld krijgen. Hoe eerder problemen worden gesignaleerd, hoe groter de kans van slagen. De trajectregisseur bepaalt samen met de klant welke integrale hulp nodig is. In de gespreksvoering met klanten zullen we Mobility Mentoring gebruiken. Kern hiervan is dat mensen kleine stapjes zetten en dat ze daarvoor beloond kunnen worden. Schulden lopen vaak snel op en inwoners melden zich vaak te laat. Om de drempel te verlagen willen we onze dienstverlening rondom schulden meer onderbrengen in de wijk. Het werken in de wijk is – met name door klanten thuis te bezoeken - in eerste instantie arbeidsintensiever. We gaan in 2018 ervaring opdoen en verwachten dat door zowel preventief als curatief te werken het aantal klanten in eerste instantie zal toenemen. De gevolgen hiervan zijn in deze MPB nog niet meegenomen.De afgelopen jaren nam het beroep op het Sociaal Vangnet jaarlijks toe. Wij zien geen afname van het aantal huishoudens met een laag inkomen en verwachten de komende jaren geen afname van het aantal mensen dat gebruik maakt van de voorzieningen uit het Sociaal Vangnet. Verwacht wordt dat het beroep op Bijzondere Bijstand voor de kosten van beschermingsbewind blijft toenemen. Ook het aantal verzekerden bij de collectieve aanvullende zorgverzekering via de gemeente stijgt jaarlijks. Tot en met 2017 is een extra vergoeding aan gemeenten beschikbaar gesteld om de eerste kosten te dekken voor huisvesting van statushouders waaronder de Bijzondere Bijstand voor de woninginrichting. Deze gelden zijn voor zover nu bekend niet meer beschikbaar vanaf 2018. De instroom van asielzoekers is weliswaar afgenomen maar de gemeente blijft verantwoordelijk voor het huisvesten van statushouders (waaronder na-reizigers) en de toeslag levensonderhoud voor jongeren < 21 jaar, veelal voormalig AMV’ers (alleenstaande minderjarige vreemdelingen). Het vervallen van de vergoeding voor statushouders en een groter beroep op de voorzieningen uit het Sociaal Vangnet zet het budget van deze open einde financiering onder druk. Zonder bijstelling van beleid zouden wij voor 2018 en 2019 te maken krijgen met respectievelijk € 1,2 en € 1,4 miljoen aan extra kosten. Om dit te voorkomen zijn beleidsmaatregelen genomen die de kosten op de bijzondere bijstand structureel verlagen. In de eerste plaats verlagen we de kosten voor huisvesting van statushouders door hen, waar dat mogelijk en passend is, in twee- of drietallen te huisvesten. Als gevolg hiervan zullen we ook een besparing zien in de toeslag voor levensonderhoud omdat de betrokkenen kosten kunnen delen (kostendelersnorm Participatiewet). In de tweede plaats zullen maatregelen worden genomen om de oplopende kosten voor beschermingsbewind terug te dringen. Apeldoorn vergoedt de volledige kosten voor inwoners met een inkomen tot 110% van het sociaal minimum. Daarboven moeten inwoners een kwart van hun inkomen zelf inzetten voor deze kosten. Hiermee zijn de vergoedingen in Apeldoorn ruimer dan in andere gemeenten. In de komende jaren zullen wij besluiten op welke wijze wij het vergoedingen kunnen verlagen. Al met al dringen wij hiermee de hogere kosten van ruim € 1 miljoen terug met structureel € 350.000 per jaar en in 2018 en 2019 is de kostenreductie nog wat hoger. Wij stellen u daarom voor om op de onderdelen collectieve aanvullende verzekering, beschermingsbewind en toeslag levensonderhoud < 21 jaar binnen de Bijzondere Bijstand voor de jaren 2018-2021 extra budget beschikbaar te stellen van respectievelijk € 761.000, € 877.000, € 808.000 en € 558.000 . Voor het jaar 2018 wordt € 333.000 van de benodigde middelen ten laste van de reserve sociaal domein gebracht. Vanaf 2017 wordt door het rijk jaarlijks een extra bedrag beschikbaar gesteld voor bestrijding van armoede onder kinderen. Dit ontvangen bedrag is toegevoegd aan het Sociaal Vangnet. In 2017 stellen wij in overleg met uw raad de aanvullende regelingen voor kinderen vast. Binnen de uitvoering van het minimabeleid vernieuwen we de dienstverlening door de mogelijkheid te creëren voorzieningen digitaal aan te vragen. Ook aanvragen met een papieren aanvraagformulier blijft mogelijk. Indicatoren3. Kansen op de (regionale) arbeidsmarkt nemen toe voor inwonersDoelstellingen3. Kansen op de (regionale) arbeidsmarkt nemen toe voor inwonersOmschrijving Welke prestaties gaan we leveren?We vervullen onze rol als centrumgemeente van de arbeidsmarktregio actief in. Voor meer informatie verwijzen we naar het Regionaal Arbeidsmarktbewerkingsplan en het Beslisdocument Regionaal Werkbedrijf.We participeren actief bestuurlijk en ambtelijk in het Regionaal Werkbedrijf FactorWerk en de Strategische Board Stedendriehoek.We benutten de in de arbeidsmarktregio opgebouwde infrastructuur optimaal voor de realisatie van de afgesproken taakstellingen.We plaatsen in samenwerking met de partners in FactorWerk inwoners op een baanafspraak bij werkgevers via het regionaal Werkbedrijf FactorWerk.We bouwen aan zichtbaarheid voor de inwoners met een indicatie ‘Banenafspraak’ door het inrichten van de kandidaatverkenner voor werkgevers. We genereren extra middelen via externe financiers, waarmee we meer inwoners kunnen activeren en begeleiden naar werk.De beschikbare financiële middelen worden ingezet om inwoners naar school en/of werk te activeren.Nieuwe ontwikkelingenFactorWerk is het Regionale Werkbedrijf van de arbeidsmarktregio Stedendriehoek en Noord-Veluwe, waarin werkgevers, werknemers en gemeenten gezamenlijk afspraken maken over het realiseren van extra banen voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, waaronder mensen met een arbeidsbeperking. Voor de jaren 2014 t/m 2017 is het Regionale Werkbedrijf ondersteund op basis van een rijkssubsidie. In de loop van 2017 zal duidelijk worden of voor de periode vanaf 2018 middelen vanuit het Rijk beschikbaar blijven. Indien dit niet het geval is, dan zal Apeldoorn als centrumgemeente het initiatief nemen om met de partners te bezien hoe de samenwerking kan worden gecontinueerd. Wij hebben in afwachting hiervan vanaf 2018 een pm post opgenomen.Als centrumgemeente heeft Apeldoorn een belangrijke rol in het regionale werkbedrijf. Samen met de sociale partners, het UWV en de andere dertien gemeenten in onze arbeidsmarktregio bepaalt de gemeente hoe vraag en aanbod in de regio op de meest doeltreffende wijze bij elkaar gebracht worden.Dat vraagt veel van Apeldoorn als centrumgemeente: op basis van arbeidsmarktanalyse wordt jaarlijks een gezamenlijke werkagenda ontwikkeld en moet alle betrokken partijen om een bijdrage aan de uitvoering worden gevraagd.Het doel van de Participatiewet is om meer mensen aan het werk te helpen, ook mensen met een arbeidsbeperking. Voor wie (nog) niet kan werken is participatie naar vermogen aan de orde. Wij zetten in op een inclusieve arbeidsmarkt, waarin plek is voor iedereen. We zien in onze arbeidsmarktregio zowel in de private als de publieke sector een grote bereidheid bij werkgevers om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans te geven op werk. Dat is niet alleen ingegeven door het sociaal willen ondernemen, maar ook omdat men ervaart dat deze mensen van toegevoegde waarde zijn voor de onderneming.Het belangrijkste doel van het Regionaal Werkbedrijf FactorWerk is het realiseren van de baanafspraken, zoals vastgelegd in het Sociaal Akkoord. Voor de arbeidsmarktregio Stedendriehoek/Noord Veluwe houdt dit in dat in de periode tot 2017 510 plekken in de marktsector (inclusief zorg) worden gecreëerd en 340 extra plekken bij de overheid. Dit aantal wordt uitgebreid tot een totaal van 5.020 baanafspraken in 2026, waarvan (indicatief) 1.675 voor inwoners van de gemeente Apeldoorn. Indicatoren
